Śledzenie losów komórek macierzystych
Nauka i technologia związane z komórkami macierzystymi są obiecujące w dziedzinie naprawy i regeneracji tkanek. Główną barierą pozostaje brak możliwości dokładnego śledzenia linii komórkowych i rozróżniania ich od innych komórek w obrębie tkanki.
Wymuszone antystokesowskie rozpraszanie Ramana (CARS) jest nową,
wielofotonową techniką mikroskopową, która pozwala bezpośrednio
obserwować endogenne biocząsteczki z dużą swoistością chemiczną. Ta
technika obrazowania jest idealna do prowadzenia nieinwazyjnych badań
kontrolnych żywych komórek macierzystych i ich różnicowania w czasie
rzeczywistym. Celem finansowanego przez UE projektu CARSFORSTEM było
opracowanie i przystosowanie techniki CARS do śledzenia losów żywych
komórek macierzystych podczas ich różnicowania.
Naukowcy opracowali metodę ilościowego obrazowania chemicznego, od
pozyskiwania hiperspektralnych danych techniką CARS do analizy i
wizualizacji bez nadzoru stężeń bezwzględnych elementów chemicznych w
rozdzielczości przestrzennej. Opracowana metoda umożliwiła analizę
hiperspektralnych obrazów CARS w celu uzyskiwania ilościowych danych
chemicznych na temat próbek podczas szerokiego zakresu różnych badań.
Metoda znalazła zastosowanie zwłaszcza w badaniach wychwytu nasyconych i
nienasyconych lipidów przez adipocyty uzyskane z komórek macierzystych.
Analiza hiperspektralnych obrazów okazała się być kluczowym
czynnikiem do badania markerów CARS podczas różnicowania mysich
embrionalnych komórek macierzystych. Naukowcy stwierdzili, że w
przypadku komórek, które ulegają różnicowaniu do adipocytów,
hiperspektralne obrazy CARS ujawniają obecność struktur
wewnątrzkomórkowych, które różnią się pod względem chemicznym od
cytozolu. Naukowcy doszli do wniosku, że struktury te zawierają białko 4
wiążące kwasy tłuszczowe, które ułatwia transport kwasów tłuszczowych
przez błony wewnątrz adipocytu i przez jego błonę komórkową. Wyniki te,
uzyskane w technice mikroskopowej niewymagającej znaczników, ukazują
pierwszy etap identyfikacji szlaku różnicowania komórek macierzystych,
poprzedzający zmiany morfologiczne.
Podsumowując, prace projektu pozwoliły stworzyć szybką metodę
obrazowania chemicznego w czasie rzeczywistym i technikę mikroskopową o
wysokiej przepustowości, pozwalającej uzyskiwać dużo danych i
niewymagającej znaczników. Badanie ma ważne konsekwencje dla możliwości
zastosowania komórek macierzystych w leczeniu wielu chorób. Może też
pomóc w zrozumieniu fundamentalnych mechanizmów metabolizowania lipidów w
komórkach.
opublikowano: 2015-03-02