W ujęciu ogólnym celem projektu "Zintegrowana e-opieka" ('Integrated
eCare') jest wspieranie współpracy pomiędzy podmiotami zajmującymi się
opieką zdrowotną a podmiotami zaangażowanymi w opiekę społeczną.
Współpraca ta powinna odbywać się na wielu płaszczyznach, obejmując
zarówno lekarzy pracujących w prywatnych gabinetach, jak i tych
zatrudnionych w szpitalach publicznych, a także opiekunów pracujących w
domach swych podopiecznych oraz w publicznych centrach opieki nad
osobami starszymi. Powyższa współpraca powinna charakteryzować się
odpowiednią strukturą, osoby w nią zaangażowane powinny być świadome
swej roli w łańcuchu wartości dodanej oraz, co najważniejsze, powinny
być w stanie skutecznie wymieniać się informacjami.
"Obecnie usługi z zakresu opieki zdrowotnej oraz opieki społecznej
dostarczane są zwykle w sposób niezależny, co obniża wydajność,
skutkuje duplikowaniem zasobów, a także może potencjalnie powodować
obniżenie jakości opieki", tłumaczy Ingo Meyer, konsultant ds. prac
badawczych w niemieckiej firmie Empirica. "Powyższa sytuacja w
największym stopniu dotyka osoby starsze, gdyż często potrzebują one obu
rodzajów usług, takich jak pomoc w realizacji codziennych obowiązków
oraz wsparcie podczas leczenia schorzeń przewlekłych".
Firma Emipirica koordynowała prace 11 organizacji partnerskich z
pięciu krajów Europy, realizowane w ramach projektu o nazwie "Wspólna,
europejska platforma usługowa na rzecz pomocy osobom starszym" ('Common
platform services for ageing well in Europe' - COMMONWELL), stanowiącego
ponad trzyletnią inicjatywę, której celem było opracowanie i wdrożenie
zintegrowanych modeli opieki oraz stworzenie technologii wspierających.
Powyższy projekt, wsparty przez Komisję Europejską kwotą 2,68 milionów
euro, zakończył się tak dużym sukcesem, że opracowane w jego ramach
systemy i usługi są nadal wykorzystywane w czterech lokalizacjach
pilotażowych. Co więcej, planowane jest poszerzenie zintegrowanych
modeli opieki o nowe obszary.
"Idea zintegrowania usług z zakresu opieki zdrowotnej oraz opieki
społecznej pojawiła się już kilka dziesięcioleci temu, jednak dopiero
obecnie zyskuje na popularności, po części ze względu na rosnące
zapotrzebowanie na usługi. Jednocześnie dostawcy tych usług zaczynają
zdawać sobie sprawę, że dużo czasu i energii marnotrawione jest z powodu
realizowania zadań w sposób równoległy przez kilka podmiotów - w
efekcie niektóre rzeczy robione są dwa razy, a inne są nieumyślnie
pomijane", twierdzi Meyer.
Meyer podaje jako przykład osobę, która została wypisana ze
szpitala, jednak szpital zapomniał poinformować jej opiekunów o tym, że
następnego dnia należy zmienić bandaże oraz zaaplikować odpowiednie leki
o konkretnych porach. Tego rodzaju przeoczenie może negatywnie wpłynąć
na stan zdrowia pacjenta, powodując marnotrawstwo czasu, pieniędzy oraz
zasobów instytucji zapewniających opiekę zdrowotną.
Serce rozwiązania COMMONWELL stanowią systemy oraz technologie
pozwalające znacząco usprawnić wymianę informacji pomiędzy organizacjami
oraz zarządzać tą wymianą. Model opracowany w ramach projektu
COMMONWELL obejmuje wszystkie elementy, począwszy od protokołu wymiany
wiadomości e-mail pomiędzy szpitalami a osobami opiekującymi się
pacjentami w domach, aż po udostępnianie danych generowanych przez
domowe systemy monitorujące stan zdrowia i wiązanie ich z kartami
zdrowia pacjentów oraz danymi dotyczącymi opieki społecznej.
By sprostać wyzwaniom technicznym dotyczącym komunikacji pomiędzy
różnymi systemami TIK członkowie konsorcjum opracowali modularną
architekturę oprogramowania, obejmującą standaryzowane, otwarte punkty
dostępowe, pozwalające różnym systemom uzyskiwać dostęp do informacji
oraz współdzielić je. Korzystając z podejścia opartego na usługach,
architektura COMMONWELL zarządza w czasie rzeczywistym oraz w trybie
wsadowym zdarzeniami oraz danymi dotyczącymi stanu zdrowia pacjentów,
pozyskiwanymi za pośrednictwem powszechnie dostępnych modułów, takich
jak platformy zdalnego monitoringu, instalowane w gospodarstwach
domowych. Powyższe informacje są następnie udostępniane różnorakim
podmiotom poprzez usługi sieciowe COMMONWELL.
Ochrona prywatności pacjentów
Co istotne, system COMMONWELL zaprojektowano z uwzględnieniem
podziału na krytyczne i nie-krytyczne elementy bezpieczeństwa, co
pozwala chronić dane dotyczące pacjentów zgodnie z obowiązującymi
przepisami.
"Dane dotyczące stanu zdrowia są poufne, natomiast przepisy
dotyczące ich udostępniania są różne w poszczególnych krajach", zauważa
Meyer. Dlatego przed rozpoczęciem testów pilotażowych, zrealizowanych w
Niemczech, Hiszpanii oraz w Holandii, przeprowadziliśmy analizę prawną,
na podstawie której opracowaliśmy sposoby dostosowania systemu oraz
określiliśmy zbiory danych, które mogą być udostępniane w danym kraju".
Jako przykład Meyer podaje udostępnianie opiekunom społecznym
podstawowych danych medycznych, rejestrowanych przez systemy
telemonitoringu. W większości krajów powyższe dane powinny być
udostępniane jedynie lekarzom prowadzącym, pielęgniarkom oraz szpitalom.
Rozwiązaniem okazało się automatyczne sprawdzanie danych przez system, w
celu stwierdzenia, czy np. ciśnienie krwi pacjenta lub poziom cukru we
krwi mieszczą się w granicach określonych przez lekarza prowadzącego
oraz powiadamianie opiekunów o tym fakcie. W razie zmiany powyższych
parametrów system może natychmiast powiadomić opiekuna o tym, że np.
tętno jest zbyt wysokie, nie udostępniając jednak poufnych, podstawowych
danych.
W lokalizacjach pilotażowych w Milton Keynes w Wielkiej Brytanii
oraz w Eindhoven w Holandii system wdrożono w celu wspierania osób
odpowiedzialnych za opiekę zdrowotną oraz opiekę społeczną, świadczoną
pacjentom cierpiącym na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc ('Chronic
obstructive pulmonary disease' - COPD) oraz na chroniczną niewydolność
serca ('Chronic heart failure' - CHF). Architektura oraz implementacja
podsystemów miały na celu przede wszystkim usprawnienie komunikacji i
współpracy pomiędzy różnorakimi podmiotami, a w konsekwencji
ograniczenie niepokoju oraz poprawienie stanu zdrowia osób cierpiących
na choroby przewlekłe oraz pacjentów wymagających dodatkowej opieki po
opuszczeniu szpitala.
W połączeniu z systemami telemonitoringu rozwiązanie COMMONWELL
udostępniono setkom osób starszych. Oprócz zmniejszenia ilości tzw.
"nawracających hospitalizacji", w przypadku których pacjent wraca do
szpitala zaledwie kilka tygodni po opuszczeniu go, lepsza koordynacja i
usprawniona wymiana informacji zapewniana przez system COMMONWELL
skutkowała także zwiększeniem poczucia bezpieczeństwa i wsparcia u
pacjentów, a także poprawą ich stanu psychicznego oraz ogólnego
samopoczucia.
W Biefield w Niemczech partnerzy projektu COMMONWELL współpracowali z
organizacją Johanneswerk, która oferuje usługi z zakresu opieki
społecznej około 550 mieszkańcom tego miasta. Pielęgniarki pracujące w
organizacji Johanneswerk realizują rocznie od 100 do 150 przyjęć i
wypisów szpitalnych, w większości dotyczących tej samej placówki opieki
zdrowotnej. Dotychczas pielęgniarki korzystały z papierowych formularzy,
w celu dostarczenia szpitalowi niezbędnych informacji, co było
czasochłonną procedurą. Dzięki systemowi COMMONWELL informacje są
gromadzone i udostępniane w sposób automatyczny, co pozwala zmniejszyć
stopień złożoności procedury przyjęć szpitalnych, a w efekcie
przyspiesza leczenie pacjentów oraz obniża koszty ponoszone przez służbę
zdrowia.
Natomiast w Hiszpanii technologię COMMONWELL wdrożono w obrębie
organizacji ASSDA, będącej organem rządu andaluzyjskiego, zapewniającym
usługi z zakresu opieki społecznej. Obecnie organizacja ASSDA zarządza
jednym z największych, telefonicznych centrów opieki społecznej w
Europie, posiadającym ponad 175 000 klientów na obszarze Andaluzji.
"Operatorzy pracujący w centrum telefonicznym ASSDA często mają do
czynienia z sytuacjami kryzysowymi, jednak by np. wysłać karetkę do domu
pacjenta muszą zawiesić połączenie, by następnie przekazać informacje
służbom ratunkowym. Powyższa procedura jest czasochłonna oraz wywołuje
niepokój u pacjentów, którzy muszą czekać na telefon zwrotny od służb
ratunkowych", tłumaczy Meyer.
Dzięki rozwiązaniu COMMONWELL operatorzy ASSDA mogą obecnie
przesyłać dane dotyczące pacjentów, takie jak imię i nazwisko, adres
oraz stan zdrowia do służb ratunkowych dosłownie za naciśnięciem
przycisku, oszczędzając w ten sposób potencjalnie krytyczne minuty oraz
zmniejszając zarówno swój nakład pracy, jak i nakład pracy operatorów
pracujących w centrach ratunkowych.
By dane rozwiązanie pracowało sprawnie w sposób ciągły, w długiej
perspektywie czasowej, niezbędne jest opracowanie odpowiedniego modelu
biznesowego. Dlatego usługi oferowane przez system COMMONWELL poddano
rygorystycznej analizie kosztów i zysków. Jak się okazało system
COMMONWELL pozwolił szybciej obsługiwać połączenia kryzysowe, usprawnić
przyjęcia szpitalne oraz oferować bardziej optymalną odpowiedź
ratunkową. Kalkulując korzyści społeczno-ekonomiczne, zapewniane przez
system, odkryto pozytywny zwrot z inwestycji, której koszty zbilansowały
się po około dwóch latach od rozpoczęcia testów pilotażowych.
System COMMONWELL jest nadal użytkowany w powyższych czterech
lokalizacjach pilotażowych. Jednocześnie realizowany jest równoległy
projekt o nazwie "Integracja usług TIK na rzecz niezależnego życia"
('ICT-enabled service integration for independent living' -
INDEPENDENT), w którym uwzględniono nie tylko publicznych i prywatnych
dostawców usług z zakresu opieki zdrowotnej i społecznej, ale także
organizacje ochotnicze oraz opiekunów nieformalnych. Pracownicy firmy
Empirica zaangażowani są obecnie w proces publikacji książki
zatytułowanej "Więcej niż Silos - oferowanie skutecznej, zintegrowanej
e-opieki" ('Beyond Silos -Achieving Effective Integrated E-Care Beyond
the Silos'), opartej na doświadczeniach organizacji Empirica zdobytych
podczas realizacji obydwu powyższych projektów, a także w ramach
różnorakich inicjatyw europejskich. Celem książki jest stawienie czoła
wyzwaniom związanym z opracowywaniem zintegrowanych usług z zakresu
e-opieki oraz zaproponowanie potencjalnych rozwiązań.
Co więcej, w inicjatywie SMARTCARE, będącej kontynuacją projektu
COMMONWELL, uczestniczyć będzie kilku partnerów COMMONWELL oraz
kilkanaście europejskich miast, pragnących wdrożyć model zintegrowanej
opieki.
"Zintegrowana opieka stanowi przedmiot dyskusji już od wielu lat.
Wydaje się, że dzięki powyższym inicjatywom ludzie zaczynają zdawać
sobie sprawę, że już czas przejść od słów do czynów", twierdzi Meyer.
Projekt COMMONWELL uzyskał wsparcie finansowe w ramach Programu
Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Innowacji ('Competitiveness and
Innovation Framework Programme' - CIP), prowadzonego przez Unię
Europejską, będącego częścią Działania na Rzecz Wspierania Technologii
TIK ('ICT Policy Support Programme' - ICTPSP).
Hiperłącza do projektu w serwisie CORDIS:
-
CIP w serwisie Europa-
informacje na temat projektu COMMONWELL w serwisie CORDIS
Hiperłącze do strony internetowej projektu:
-
strona internetowa projektu 'Common platform services for ageing well in Europe'
Inne hiperłącza:
-
strona internetowa Komisji Europejskiej poświęcona agendzie cyfrowej
poleca:
