Pląsawica Huntingtona (HD), wywoływana przez rzadki dziedziczny gen zwyrodnieniowy, to choroba dotykająca około 10 000 osób w Europie. HD nadal pozostaje śmiertelną chorobą neurologiczną, rozwijającą się stopniowo lecz nieubłaganie w okresie 15–20 lat, tymczasem niedawno zespół naukowców z Uniwersytetu Cardiff oraz University College w Londynie (UCL) odkrył nową miarę progresji choroby, która pozwoli lepiej zrozumieć jej naturę i rozwój.
„Mocną stroną naszego odkrycia może być to, że zidentyfikowany przez nas wariant ma bardzo silny wpływ na HD, albo że nowa miara progresji, którą opracowaliśmy znacznie lepiej mierzy istotne aspekty choroby, albo najprawdopodobniej obie te kwestie” – mówi prof. Lesley Jones (Uniwersytet Cardiff), współprowadzący badania opisane w czasopiśmie »The Lancet«.
Większe mutacje już powiązano z szybkim postępem choroby, ale nadal nie wszystkie czynniki stojące za jej progresją są znane. Korzystając z wysokiej jakości danych fenotypowych osób z mutacją genu HD, zespół ustalił różne równoległe objawy postępowania choroby, dzięki czemu mógł łączyć i porównywać dane określające zmienne poznawcze, motoryczne oraz obrazowanie MRI mózgu celem stworzenia tabeli progresji do analizy genetycznej.
Naukowcy przyjrzeli się także obszarom genomu skojarzonym z opracowaną miarą progresji i odkryli znaczące wyniki na podstawie próby 216 osób, które następnie przeszły walidację na większej grupie 1773 osób z odrębnej kohorty, badania REGISTRY Europejskiej Sieci Choroby Huntingtona (EHDN).
„Znaleźliśmy gen, który może stanowić cel w leczeniu choroby Huntingtona. Choć nie ma obecnie leku na tę chorobę, mamy nadzieję, że nasze odkrycie będzie krokiem w stronę terapii przedłużającej życie” – mówi dr Davina Hensman Moss z Centrum Choroby Huntingtona UCL, kierowniczka badań.
Sygnał genetyczny, o którym mowa, najprawdopodobniej wywoływany jest przez gen MSH3, odpowiedzialny za naprawę DNA i powiązany ze zmianami w rozmiarach mutacji HD. Naukowcy stwierdzili, że zmienność MSH3 koduje zmianę aminokwasu w genie.
Dokładny szlak HD pozostaje niejasny, ale wiemy, że prążkowie – struktura jąder podstawnych w środkowej części mózgu, odpowiedzialnej za planowanie i kontrolowanie ruchów a także procesy kognitywne (myślowe) – jest tą częścią mózgu, która najbardziej cierpi z powodu HD. Wraz z postępem choroby następuje utrata kory (istoty szarej w zewnętrznych warstwach mózgu), co osłabia funkcje poznawcze. HD pojawia się zwykle w wieku dorosłym, wywołując mimowolne ruchy, objawy psychiatryczne oraz demencję. Każde dziecko nosiciela mutacji jest w 50% zagrożone odziedziczeniem choroby.
Niemniej jednak omawiane nowe odkrycia bez wątpienia pomogą lepiej ukierunkowywać przyszłe badania nad HD oraz terapie tej choroby. „Teraz wiemy, że MSH3 ogrywa ważną rolę w progresji HD, więc możemy skupić swoją uwagę na nim oraz na tym, jak te odkrycia można wykorzystać do opracowania nowych terapii spowalniających postęp choroby” – wyjaśnia prof. Sarah Tabrizi, inna współautorka raportu z badań.
Partnerzy finansowanego ze środków UE projektu NEUROMICS, w ramach którego wsparte zostały badania opisane w czasopiśmie »The Lancet«, wykorzystują najbardziej zaawansowane technologie omiczne w celu zrewolucjonizowania diagnostyki i opracowania opartej na patomechanizmie terapii najczęstszych chorób neurodegeneracyjnych i nerwowo-mięśniowych, m.in. choroby Huntingtona.
Więcej informacji:
witryna projektu