Choroby wywoływane przez grzyby

U ludzi wyewoluowały bliskie, symbiotyczne współzależności z grzybami, a indywidualne różnice w mykobiomie (tzn. społeczności grzybów w organizmie) wpływają na stan zdrowia gospodarza. Fakt, że grzyby mogą kolonizować prawie każdą niszę ludzkiego ciała, sugeruje, że mają one szczególne mechanizmy adaptacji immunologicznej, których załamanie może skutkować powodującymi śmierć infekcjami i ciężkimi grzybicami. Można z tego wnioskować, że podatność na grzybice zależy od leżącej u jej podstaw rozregulowanej odpowiedzi zapalnej.

Uczestnicy finansowanego przez UE projektu ALLFUN (Fungi in the setting of inflammation, allergy and autoimmune diseases: Translating basic science into clinical practices) postanowili scharakteryzować komórkowe i molekularne mechanizmy wpływu unoszących się w powietrzu lub komensalnych grzybów na zachowanie homeostazy immunologicznej lub jej deregulację. W tym celu członkowie konsorcjum zastosowali interdyscyplinarne podejście biologii systemów, łączące genetykę grzybów, badania kliniczne i modele zwierzęce Skupiono się na drożdżach i grzybach strzępkowych powodujących liczne choroby przewlekłe, zapalne, autoimmunologiczne i alergiczne.

Badacze zidentyfikowali i scharakteryzowali grzybicze molekuły immunogenne, w tym białka, polisacharydy ściany komórkowej i lipidy. Posłużyły one do tworzenia niezwykle czułych zestawów diagnostycznych w odpowiedzi na pilne zapotrzebowanie medycyny.

Badania komórek układu odpornościowego pomogły naukowcom w identyfikacji szlaków sygnałowych, aktywowanych przez pewne wzorce molekularne, związane z patogenem lub z uszkodzeniem tkanek. Stosunek kinurenin do tryptofanu okazał się dobrym wskaźnikiem zdolności pacjentów do radzenia sobie z zapaleniem wywołanym grzybami. Dalsze badania nad strategiami unikania odpowiedzi odpornościowych przez grzyby mogą pomóc w projektowaniu szczepionek przeciwgrzybiczych, a interwencje takie jak nowatorskie środki antagonistyczne względem CCR4 mogą już wkrótce wejść do praktyki klinicznej.

Istotnym osiągnięciem uczestników badania ALLFUN było odkrycie kilku polimorfizmów nukleotydowych związanych z zapalnymi chorobami grzybiczymi. Identyfikacja genów podatności u pacjentów, zagrożonych przewlekłymi infekcjami grzybiczymi, poprawi stratyfikację pacjentów i dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb.

Reasumując, wyniki i odkrycia uczestników projektu ALLFUN wpłyną na skuteczniejsze leczenie infekcji grzybiczych.