Rzut oka na agregację białek

β-mikroglobulina (b2m) to jeden z komponentów tworzących główny układ zgodności tkankowej I (MHC I). MHC I podlega ekspresji na powierzchni wszystkich komórek jądrowych i uczestniczy w wywoływaniu odpowiedzi immunologicznej.

W warunkach fizjologicznych b2m stale ulega dysocjacji od MHC I i jest usuwane z osocza w nerkach. Jednak w przypadku niewydolności nerek, b2m nie jest usuwane i akumuluje się w stawach i tkankach chrzęstnych, powodując stopniowe uszkadzanie kości i stawów. Schorzenie to znane jest jako amyloidoza dializacyjna (DRA) i dotyka ponad 700 tys. osób na całym świecie.

W DRA, b2m tworzy włókna i często wiąże się z włóknami kolagenowymi. Finansowany ze środków UE projekt MCIBC (Molecular characterization of the interaction of β -2 microglobulin with collagen) miał na celu scharakteryzowanie procesu agregacji b2m oraz określenie roli kolagenu i heparyny.

W pierwszej fazie procesu agregacji zachodzi nieprawidłowe fałdowanie monomerów b2m i tworzenie oligomerów, a następnie wydłużenie i wygenerowanie włókien. Naukowcy odkryli, że obecność kolagenu hamuje tworzenie włókien kolagenowych, zależnie od jego stężenia. Z kolei heparyna wzmaga kinetykę tworzenia włókien b2m i zjawisko nukleacji drugorzędnej, polegającej na tworzeniu włókien na powierzchni już istniejących.

Podsumowując, projekt MCIBC dostarczył ważnych informacji na temat procesu agregacji b2m. Biorąc pod uwagę, że nieprawidłowe fałdowanie białek jest przyczyną wielu schorzeń amyloidowych i degeneracyjnych, wiedza ta przybliża nas do zrozumienia podstaw tych chorób. W dalszej perspektywie, efektem może być powstanie nowych interwencji terapeutycznych.