Po zakażeniu w
organizmie rozpoczyna się proces zwany stanem zapalnym, którego celem
jest skuteczne wyeliminowanie groźnego patogenu. Jeśli jednak proces ten
nie przebiega prawidłowo, może doprowadzić do wystąpienia stanów
patologicznych, jak dzieje się to w przypadku posocznicy. Posocznica to
nazwa ogólnoustrojowej reakcji zapalnej z powikłaniami stanowiącymi
zagrożenie życia.
Pojawiają się dowody wskazujące na to, że w posocznicy istotną rolę
odgrywają granzymy — enzymy z rodziny proteaz. Celem finansowanego ze
środków UE projektu "The role of granzymes A, B and M in sepsis"
(GRANZYMES IN SEPSIS) było zbadanie roli poszczególnych granzymów w
posocznicy wywołanej zakażeniem bakteryjnym oraz ustalenie, zarówno
metodami doświadczalnymi, jak i klinicznymi, przez które komórki są one
wydzielane.
Używając do badań krwi pobranej od zdrowych ochotników oraz od
pacjentów z posocznicą i zespołem ogólnoustrojowej reakcji zapalnej,
naukowcy przeanalizowali odsetek różnych populacji limfocytów
wydzielających poszczególne granzymy (A, B, M oraz K). Podobne badania
przeprowadzono na mysich modelach posocznicy oraz u pacjentów
cierpiących na gruźlicę płuc.
Wyniki wykazały, że wydzielanie granzymów jest powiązane ze stanem
zapalnym, a nie z samą obecnością bakterii. Jako główną populację
komórek wydzielających te białka zidentyfikowano naturalne komórki
zabijające. U pacjentów z gruźlicą stężenia granzymów były wyższe,
podobne do stężeń obserwowanych podczas zakażeń wirusowych. Badania na
myszach pozbawionych jednego z białek wydzielających granzymy
zasugerowały, że te proteazy odgrywają pewną rolę w łagodzeniu zapalenia
płuc.
Ochronna rola granzymów w mechanizmach obrony organizmu przed
stanami zapalnymi w połączeniu z informacjami dotyczącymi sposobów ich
regulacji otwiera drogi do nowych zastosowań terapeutycznych. Opracowane
w przyszłości innowacyjne terapie polegające na manipulowaniu
granzymami mogą być sposobem na leczenie chorób zapalnych.