Nowa era zrozumienia transportu chemicznego w komórkach człowieka

Nowa era zrozumienia transportu chemicznego w komórkach człowieka

Badania nad białkowymi nośnikami rozpuszczonych substancji (SLC) otwierają przed nami nieznane dotąd horyzonty w dziedzinie transportu chemicznego przez błony komórkowe. Dzięki czterem kluczowym publikacjom w „Molecular Systems Biology” oraz wsparciu unijnych projektów ReSOLUTE, EUbOPEN, REsolution i GlyCANswer, międzynarodowe konsorcjum naukowców stworzyło pierwszy kompleksowy model tras transportu związków chemicznych w komórkach ludzkich. Opracowania te zwiększyły ponad dwukrotnie naszą wiedzę o rodzinie SLC, a jednocześnie dostarczyły bogatego zestawu odczynników, danych i narzędzi analitycznych, udostępnionych bezpłatnie przez platformę RESOLUTE.

Procesy transportu przez błony komórkowe są fundamentem życia — od pobierania składników odżywczych, jonów i witamin, po usuwanie toksyn. Dotychczas jednak geny kodujące białka transportowe pozostawały słabo poznane, co hamowało rozwój terapii w onkologii, medycynie metabolicznej i neurologii. Zespół kierowany przez Giulio Superti‑Furgę z CeMM w Wiedniu oraz współpracownicy z Ulrichem Goldmannem na czele znacząco obniżyli te bariery badawcze. Ich wspólne wysiłki nie tylko ujawniły funkcjonalne adnotacje dla niemal wszystkich nośników SLC, ale również stworzyły interdyscyplinarną bazę wiedzy, która będzie katalizatorem przyszłych odkryć biomedycznych.

Cztery badania w skrócie

  1. Mapowanie metaboliczne SLC
    Setki genów kodujących SLC były selektywnie wyciszane albo nadekspresjonowane w ludzkich liniach komórkowych, co umożliwiło identyfikację sygnatur metabolicznych i potencjalnych substratów dla 71 wcześniej nieopisanych białek transportowych.

  2. Baza danych SLC
    Stworzono obszerną, publicznie dostępną bazę, która gromadzi biochemiczne i biologiczne charakterystyki wszystkich członków nadrodziny SLC, wzbogaconą szczegółowymi adnotacjami funkcjonalnymi.

  3. Interaktom SLC
    Naukowcy przeprowadzili kompleksowe badania interakcji białkowych dla prawie 400 nośników SLC, odsłaniając tysiące nowych połączeń i mechanizmów regulacyjnych.

  4. Genetyczna mapa interakcji
    Ostatnie z badań dostarczyło pierwszej kompletnej genetycznej mapy zależności między białkami SLC, co pozwala na lepsze zrozumienie ich roli w komórkowej logistyce chemicznej.

Projekty ReSOLUTE, EUbOPEN i REsolution, finansowane przez Europejską Inicjatywę Technologiczną „Innovative Medicines”, oraz GlyCANswer już zaowocowały trwałymi narzędziami i zasobami dla globalnej społeczności naukowej, a EUbOPEN zakończy się w październiku 2025 roku. Dzięki nim medycyna molekularna stoi u progu nowej fali przełomowych odkryć.

Na podstawie: https://cordis.europa.eu


opublikowano: 2025-07-28
« powrót


Polityka Prywatności