Naukowcy z Centrum Immunoterapii Komórkowych SGGW we współpracy z międzynarodowym zespołem opracowali innowacyjne podejście do leczenia glejaka – jednego z najbardziej agresywnych nowotworów mózgu. Terapia komórkowa MDC-735 wykorzystuje modyfikowane makrofagi, które dostarczają lek bezpośrednio do guza, minimalizując uszkodzenia zdrowych tkanek. Opis badań ukazał się w prestiżowym czasopiśmie Science Translational Medicine.
Badacze pod kierunkiem prof. dr hab. Magdaleny Król zaproponowali wykorzystanie koniugatów ferrytyny z cytotoksycznym lekiem MMAE, ładowanych do makrofagów – komórek odpornościowych naturalnie migrujących w obrębie organizmu. Mechanizm TRAIN (TRAnsfer of Iron-binding proteiN) pozwala na przekazanie leku bezpośrednio do komórek nowotworowych, co wcześniej opisano w czasopiśmie Nature Communications.
Makrofagi pełnią rolę „koni trojańskich”, przenosząc koniugaty ferrytyny zawierające monomethyl auristatin E (MMAE) do wnętrza glejaka. Po dotarciu do guza makrofagi uwalniają lek, który niszczy komórki nowotworowe. Dodatkowo terapia aktywuje lokalny układ odpornościowy – środowisko immunosupresyjne guza przekształca się w immunologicznie „gorące”, co wspomaga dalszą walkę z nowotworem.
W modelach mysich leczenie MDC-735 przyniosło znaczące zmniejszenie masy guza i wydłużenie czasu przeżycia zwierząt. Co ważne, część myszy, które przetrwały terapię, okazała się odporna na ponowne wszczepienie komórek glejaka, co sugeruje wywołanie długotrwałej pamięci immunologicznej. Badania ex vivo na tkankach ludzkich guzów potwierdziły skuteczność terapii oraz wskazały na korzystny profil bezpieczeństwa – brak ogólnoustrojowej toksyczności.
Glejaki charakteryzują się niską skutecznością obecnie stosowanych metod leczenia i bardzo złym rokowaniem. MDC-735 może stać się przełomową opcją terapeutyczną, oferującą precyzyjne dostarczenie leku oraz silne wsparcie układu odpornościowego. Możliwość użycia allogenicznych makrofagów (pochodzących od dawców) zwiększa szansę na komercjalizację terapii jako gotowego produktu.
W badaniach uczestniczyli naukowcy z różnych ośrodków:
Centrum Immunoterapii Komórkowych SGGW: prof. Magdalena Król, dr Bartłomiej Taciak, dr Paulina Kucharzewska, dr Małgorzata Górczak, mgr Julia Nowakowska
Cellis AG: dr Maciej Białasek, dr Ilona Marszałek, dr Daria Kurpiel, dr Małgorzata Siemińska, Jan Brancewicz, dr Tomasz Rygiel, Konrad Gabrusiewicz, Waldemar Lipiński
Partnerzy z University Hospital Zurich, University of Zurich, University of Basel, ETH Zurich oraz innych europejskich instytucji.
Obecnie zespół przygotowuje dokumentację niezbędną do rozpoczęcia badań klinicznych terapii MDC-735. Prace koordynuje spin-off Cellis AG, której współzałożycielką i Chief Scientific Officer jest prof. Król. Planowane są pierwsze próby u ochotników, które pozwolą ocenić bezpieczeństwo i skuteczność terapii u pacjentów z glejakiem.
Terapia MDC-735, oparta na makrofagach załadowanych koniugatami ferrytyny z lekiem MMAE, stanowi innowacyjne podejście do leczenia glejaka. W badaniach przedklinicznych wykazano jej wysoką skuteczność, brak ogólnoustrojowej toksyczności oraz zdolność do wywołania pamięci immunologicznej. Dzięki możliwości stosowania komórek allogenicznych ma szansę stać się gotowym produktem terapeutycznym. Kolejnym etapem są planowane badania kliniczne, które zweryfikują efekty terapii u pacjentów.
poleca:
