Projekt VMS – Vaginal Microbiome Screening, wspierany przez Unię Europejską, zapowiada nową erę w ginekologii. Dzięki innowacyjnemu wykorzystaniu tamponów jako narzędzia do pobierania próbek, badania przesiewowe stają się bardziej dostępne, komfortowe i skuteczne. Celem projektu jest umożliwienie kobietom i osobom przypisanym do płci żeńskiej przy urodzeniu (AFAB) przejęcia kontroli nad własnym zdrowiem – bez bólu, wstydu i barier logistycznych.
Przez dekady stosowano niezmienne, często niekomfortowe metody diagnostyki ginekologicznej, co skutkowało niską frekwencją w badaniach profilaktycznych. Projekt VMS przełamuje ten schemat. Jak podkreśla Valentina Milanova, koordynatorka projektu i dyrektorka generalna firmy Tampon Innovations, ponad 30% kobiet rezygnuje z badań w kierunku HPV, mimo że 70% zakażeń przebiega bezobjawowo, prowadząc do poważnych powikłań.
Dzięki klinicznej walidacji przeprowadzonej m.in. w Liverpool Women's Hospital i NHS Lothian, tampony VMS wykazały taką samą skuteczność jak tradycyjne wymazy w wykrywaniu wirusów i infekcji przenoszonych drogą płciową. Co więcej, projekt zaowocował powstaniem cyfrowej platformy, która umożliwia użytkowniczkom domowych zestawów dostęp do wyników badań, konsultacji lekarskich oraz spersonalizowanych planów leczenia.
VMS to również krok ku zniwelowaniu różnic płciowych w badaniach medycznych. Projekt przyczynił się do stworzenia biobanku anonimowych próbek, wspierającego badania nad endometriozą i zespołem policystycznych jajników.
Wdrożenie innowacji nie obyło się bez wyzwań. Zespół musiał zmierzyć się z wymogami regulacyjnymi, problemami w łańcuchu dostaw oraz opracowaniem autorskiej metody ekstrakcji DNA. Jednak wysiłki opłaciły się – ponad połowa użytkowniczek usługi VMS po raz pierwszy wzięła udział w badaniach ginekologicznych, a 78% uznało, że domowe zestawy eliminują wcześniejsze bariery.
Dzięki partnerstwom z instytucjami takimi jak brytyjski NHS, inicjatywa zyskuje coraz szerszy zasięg. W planach jest ekspansja na rynki Ameryki Północnej, rozwój narzędzi do oceny płodności i współpraca z globalnymi organizacjami, w tym WHO.
„To nie tylko badanie – to zmiana podejścia do zdrowia ginekologicznego”, podsumowuje Milanova. Celem VMS jest stworzenie systemu opieki, który będzie dostępny dla każdej kobiety i osoby AFAB, niezależnie od miejsca zamieszkania czy sytuacji życiowej.
Na podstawie: https://cordis.europa.eu