Ślepowidzenie to zjawisko, w którym osoby z uszkodzeniem kory wzrokowej, choć deklarują brak widzenia, potrafią nieświadomie rejestrować bodźce wizualne. Osoby te mogą omijać przeszkody czy rozpoznawać emocje na twarzach, mimo że subiektywnie pozostają niewidome.
Widzenie to nie tylko odtwarzanie obrazu, ale proces interpretacji i rekonstrukcji sygnałów przez mózg. Jak wyjaśnia prof. Marco Tamietto, mózg nieustannie tworzy wewnętrzną reprezentację świata, opierając się na doświadczeniach i oczekiwaniach. Zjawisko ślepowidzenia pomaga zrozumieć, jak te procesy zachodzą, nawet bez pełnej świadomości.
W ramach projektu LIGHTUP, wspieranego przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych, naukowcy badali, jak mózg reorganizuje się po uszkodzeniach. Głównym celem było zrozumienie obwodów neuronalnych umożliwiających funkcjonowanie widzenia mimo uszkodzeń kory wzrokowej.
Tamietto i jego zespół odkryli, że mózg wykorzystuje "skróty", aby utrzymać zdolność percepcji wizualnej mimo uszkodzeń. Te skróty są oparte na ogólnym planie organizacyjnym mózgu, który równoważy stabilność i plastyczność. Dzięki zaawansowanym metodom obrazowania, takim jak fMRI i traktografia, zmapowano kluczowe obwody mózgowe.
Zespół Tamietto zastosował przezczaszkową stymulację magnetyczną (ccPAS) w celu aktywacji specyficznych obwodów mózgowych. Precyzyjne dostosowanie czasu i kierunkowości stymulacji pozwoliło poprawić percepcję wizualną, choć efekty te były specyficzne dla danej funkcji, np. rozpoznawania emocji.
Projekt LIGHTUP wykorzystał konwolucyjne sieci neuronowe do symulacji funkcji wizualnych i reprezentacji neuronalnych. Modele te, bazujące na najstarszych ewolucyjnie częściach mózgu, takich jak wzgórek górny, pomagają badać mechanizmy przetwarzania informacji wizualnych. Wirtualne mózgi umożliwiają także ograniczenie wykorzystania zwierząt w badaniach.
Odkrycia projektu LIGHTUP wskazują na możliwość rozwoju terapii dla osób z uszkodzeniami kory wzrokowej. Badania nad równowagą neuroprzekaźników oraz nowe technologie stymulacji mogą otworzyć drzwi do skutecznych metod leczenia, które poprawią jakość życia pacjentów.
Ślepowidzenie, choć paradoksalne, dostarcza kluczowych informacji o tym, jak mózg przetwarza informacje wizualne. Projekt LIGHTUP nie tylko pogłębia naszą wiedzę o funkcjonowaniu mózgu, ale również otwiera nowe możliwości terapeutyczne, które mogą zrewolucjonizować podejście do leczenia neurologicznych form ślepoty.
Artykuł na podstawie: https://cordis.europa.eu
poleca:
